İlkyardım

Kalp krizi geçiren bir kişiye ilkyardımı yapabilmek için öncelikle kişinin gerçekten kriz geçirdiğinden emin olmak gerekir. Bir önceki yazımızın temel amacı buydu. Bu durumda hemen olay yerine sağlık ekibi çağrılmasının da ilk yapılacak şey olduğunu vurgulamıştık. Vurgulamıştık ama sağlık ekipleri gelene kadar ya da sağlık ekiplerinin ulaşamayacağı bir yerde ilk müdahaleyi yapmak vatandaş olarak hepimizin görevidir.

Şu da bir gerçek ki suni solunum ve kalp masajını gerekli eğitimi almamış insanların uygulamaları da son derece yanlıştır. Her şeye rağmen bu konuda o kadar çok soru geldi ki en azından bilgimizin olması adına bu yazıyı hazırladık.

Bu ve benzeri yazıları pekçok yerde bulabilirsiniz ama keşke okullarda, üniversitelerde, iş yerlerinde ya da en güzeli kendi imkanlarımızla ilkyardım eğitimlerini alsak. Gelişmiş bir toplum olmanın öncelikli gereklerinden biri ve aynı zamanda en ideal vatandaşlık görevidir.

İlk yardım kişinin solunum ve dolaşımının doğru bir şekilde değerlendirilmesi ile başlar.

Solunum (Suni solunum)

Oksijen bütün doku ve hücrelerin yaşaması için şarttır. Oksijen eksikliğine beyin en fazla 5 dakika dayanabilir. Bu süreden sonra beyinde geri dönüşümsüz hasar meydana gelir.

Erişkin bir insan dakikada 12–18 defa solunum yapar. Bir kişinin nefes alıp verdiği 3 şekilde anlaşılır;

Bak: Göğüs hareketlerine bakılır.

Dinle: Kulağımızı hastanın ağız ve burnuna yaklaştırıp solunum sesi dinlenir.

Hisset: Yanağımızı hastanın ağız ve burnuna yaklaştırıp hava hareketleri hissedilmeye çalışılır.

Eğer hasta nefes alıp vermiyorsa acilen suni solunum uygulamasına başlanır. Suni solunum; ağızdan ağza (en sık) ya da ağızdan buruna yapılabilir.

·         Hasta sırtüstü yatırılır.

·         Başı geriye doğru hafifçe itilir.

·         İlkyardımcı hastanın yan tarafına geçer.

·         Başı alından tutan elinin baş ve işaret parmakları hastanın burun deliklerini kapatır.

·         İlkyardımcı derin bir nefes alır ve ağzını hastanın açık olan ağzına direkt dayayarak nefesini verebileceği kadar güçlü bir şekilde hastaya verir. Bu arada dilinin geri kaçmamasına da dikkat edilir.

·         Sonra ağzını çekip hastanın nefes vermesine fırsat tanır.

·         Erişkin bir insana dakikada 12 defa olmak üzere her 5 saniyede bir suni solunum yapılır.

Nar yiyin, nar suyu; Kolesterolü, şekeri dengeliyor, ishali kesiyor, bağışıklık sistemini güçlendiriyor ve C vitamini deposu. Kış mevsiminde bolca tüketin!

Dolaşım (Kalp masajı)

Kalp kendi elektrik aktivitesini oluşturur ve kanı tüm organlara pompalar. Erişkin bir insanın kalbi dakikada 60–80 arasında atar. Bir insanın kalbinin çalışıp çalışmadığını anlamak için nabız atışlarına bakılır. En iyi boyunda bulunan (A. Carotis) şah damarından anlaşılır.

Kalp masajı ancak kalbin durduğundan emin olunursa yapılır. Çalışan kalbe yapılan masaj kalbin durmasına neden olur. (Bu nedenle eğitimi almış kişiler tarafından yapılmalıdır.)

Hasta sırtüstü sert bir zemine yatırılır.

Göğsü açılır ve göğüs kemiğinin (iman tahtası) alt ucundan itibaren üç parmak üstü bulunur. Burası masajın yapılacağı noktadır.

Masajının yapılacağı yere iki el üst üste konur, dirsekler gergin durumda omuzlardan güç alınarak bastırılır.

Her kalp masajında erişkinin göğüs kemiği 4 – 5 cm çökmelidir.

Erişkin bir insana dakikada ortalama 75 defa kalp masajı yapılır.

İlk dakikada iki defa sonra dakikada bir kez kalbin ve solunumun geri dönüp dönmediği kontrol edilir.

Hastaya hem suni solunum hem de kalp masajı birlikte yapılacaksa ve sadece bir ilkyardımcı varsa; önce 2 defa suni solunum yapar sonra 30 kalp masajı yaparak devam eder.

İki ilkyardımcı varsa biri 30 kalp masajı yapar diğeri 2 defa suni solunum yapar. Bir erişkinde dakikada 75 kalp masajı 15 suni solunum yapılmalıdır.

Tekrar belirtmek gerekirse bu işlemlerin hiç biri gerekli eğitimi ve belgeyi almadan yapılamaz.

Sağlıklı günler dilerim.