Çaykur Genel Müdürü Ekrem Yüce, çay bitkisinin ortalama ömrünün 60 yıl olduğunu, Doğu Karadeniz'deki çay bahçelerinin büyük bölümünün ekonomik ömrünü tamamlama aşamasına yaklaştığını söyledi.

"yaş çayın kg alım fiyatı 5-10 cent. Türkiye'de 55 cent. Biz 1 kg kuru çayı 3,5 dolara mal ederken, dünya piyasasındaki fiyatı 2 dolar. Bu maliyetler nedeniyle, biz ancak daha kaliteli çay üretip, tüketiciyi alışkanlıklardan vazgeçirmeyerek, başka çaylara ve ürünlere yönelmesini önleyerek ayakta kalırız.'' diyen Genel Müdür Yüce, "Çaylıkların kalitesini iyileştirmezsek, AB'ye üyelik ve gümrük vergilerinin sıfırlanması halinde kurum kendini koruyamayacak hale gelir'' dedi.

Çay İşletmeleri (ÇAYKUR) Genel Müdürü Ekrem Yüce, kurum tarafından üretilen çayın yüzde 80'inin orta, yüzde 20'sinin ise yüksek kalitede olduğunu da sözlerine ekledi.

2006 YILI İBRA EDİLDİ
TBMM KİT Komisyonunda, ÇAYKUR'un 2006 yılı faaliyet ve hesapları görüşülerek ibra edildi. Toplantıda, kurum hakkında bilgi veren ve komisyon üyelerinin sorularını yanıtlayan Yüce, Türkiye'nin dünyada çay tarımı alanları açısından 7'nci, kuru çay üretimi açısından 5'inci, kişi başına çay tüketimi açısından da 5'inci sırada olduğuna işaret ederek, yılda ortalama 1-1,2 milyon ton yaş çay yaprağından 200 bin ton civarında kuru çay üretildiğini söyledi.

KURUM AYAĞA KALKTI
ÇAYKUR'un geçen yıl aldığı 613 bin ton yaş çay yaprağından 110 bin ton kuru çay üretmeyi ve ihracat dahil 114 bin ton çay pazarlamayı planladığını, son yıllarda uygulanan alım, üretim ve pazarlama politikası ile kurumun kendi ayakları üzerinde duracak hale geldiğini anlatan Yüce, rekabet gücünü artırmak amacıyla, ürün çeşidi sayısını 15'ten 30'a çıkardıklarını, yeşil ve meyve aramolı çay üretimine ağırlık verdiklerini, organik çay üretimine başladıklarını kaydetti.

ÇAY BAHÇELERİ YENİLENECEK
Çay bitkisinin ortalama ömrünün 60 yıl olduğuna, Doğu Karadeniz'deki çay bahçelerinin büyük bölümünün ekonomik ömrünü tamamlama aşamasına yaklaştığına işaret eden Yüce, çay bahçelerinin yenilenmesi ile ilgili çalışma başlatıldığını belirterek, şöyle konuştu: ''Eğer çay bitkisinde 60 yıldan sonra yenileme yapılmazsa, üretimin devamlılığı sağlanamaz. Ayrıca, ürettiğimiz çayların yüzde 80'i orta sınıf kalitede. Yüzde 20'sinin evsafı ise çok yüksek, kaliteli çay. Yenileme yapılmazsa kaliteli çayın oranı daha da düşecek. AB'ye üyelik gerçekleşince, gümrük vergileri sıfırlanınca, kurum kendini koruyamayacak hale gelecek. Çin, 850 bin ton kuru çay üretiyor. Bir işçinin maliyeti aylık 150 dolar. Bizde ise 2 bin dolar. Bizim çaylarda selülozik yapı çok yüksek. Ayrıca Çin ve Hindistan çaylarında ekstrat oranı yüzde 38-40. Dünya ortalaması ise yüzde 33'ün altında değil. Bizde yüzde 32 düzeyinde. Çin'de yaş çayın kg alım fiyatı 5-10 cent. Türkiye'de 55 cent. Biz 1 kg kuru çayı 3,5 dolara mal ederken, dünya piyasasındaki fiyatı 2 dolar. Bu maliyetler nedeniyle, biz ancak daha kaliteli çay üretip, tüketiciyi alışkanlıklardan vazgeçirmeyerek, başka çaylara ve ürünlere yönelmesini önleyerek ayakta kalırız.''

PROJE 3 YIL SONRA UYGULANACAK
Yüce, çay alanlarının yenilenmesi konusunda deneme çalışmaları yapıldığını, 3 yıl sonra bunun kesin proje haline getirileceğini, o zaman maliyetinin çıkarılacağını söyledi.
ÇAYKUR Genel Müdürü Ekrem Yüce, 2004 yılında yaşanan don olayından sonra çay üreticisinin; ''Çaydan her yıl ürün alıyordum, don olunca kividen alamıyorum'' diye kiviye olan talebin durduğunu, çay üretim alanlarının doğal sınırlarına ulaştığını, bu nedenle artık verimi ve kaliteyi artırmaya yönelik projeler uygulanması gerektiğini kaydetti.

DEVLET MALİYETİ ÜSTLENEMEZ TARTIŞMASI!
Toplantıda, çay alanlarının yenilenmesine ilişkin çalışmalar ve bunun maliyeti yoğun tartışmalara neden oldu. Komisyon üyeleri, maliyetin yüksekliğine işaret ederek, ''yenileme çalışmalarının bütün maliyetinin devlet tarafından üstlenilemeyeceği, üreticinin de bu bedele katlanması gerektiği'' görüşünü dile getirdiler.

Komisyonda ayrıca, ÇAYKUR'un Rize Serbest Bölgesi'ne kiraladığı alanın kirasını tahsil edememesi nedeniyle yaşanan sorun ele alınırken, bu konunun Bakanlar Kurulu'na getirilerek kısa sürede çözümlenmesinin sağlanması görüşü ifade edildi.
Komisyonda, görüşmelerin ardından, ÇAYKUR'un 32,2 milyon YTL kar ile sonuçlanan 2006 yılı faaliyetleri ibra edildi.