HAKAN DEĞİRMENCİ
Trabzon Genç İş Adamları Derneği Yönetimi, devamına tam destek verdiği teşvik uygulaması hakkında açıklamalarda bulundu. Teşvik sisteminin yılsonunda kaldırılması halinde Trabzon ekonomisinin uçuruma itileceğini belirten Başkan Cafer Kurt, bu konudaki her türlü girişimde Sanayi ve Ticaret Odası'nın yanında yer alacaklarını söyledi. Açıklama şöyle:
“Son ekonomik paket uygulaması çerçevesinde devreye sokulan bölgesel teşvik sisteminin Trabzon'a diğer illerden çok daha fazla kazanç getirdiği açıktır.
Bu uygulamanın kaldırılması halinde Trabzon ve bağlantılı yakın merkezlerde yaşanacak ekonomik daralma, güvensizlik ve doğması olası ekonomik sarsıntıların yakın bölgemizi ne hale sokacağı ise gün gibi aşikârdır.
Biz; üretimin, üretim maliyetlerinin, hatta son dönemlerde ithalatın ve işsizliğin en yoğun olduğu bir şehirde yaşıyor ve çalışıyoruz.
Teşvik, her ne kadar iç dinamikleri bugün hala eleştirilse bile, firmalar açısından istihdam yükünün azaltılması noktasında çok faydalı oldu. Özellikle son düzenleme ile istihdam şartının 30 kişiden 10 kişiye indirilmesi ile bu daha geniş bir yelpazeye yayıldı.
KOBİ'lere can geldi. 2007 yılı başında 200 civarında firmada çalışan yaklaşık 5 bin kişi teşvik kapsamında iken, bugün Bin 500'ü aşkın firma, 30 binin üzerinde çalışanı ile bu yasa kapsamına girdi. Bu da, her ay yaklaşık 3 milyon YTL'nin üzerinde bir paranın şehirde kaldığını yahut bu yöre için değerlendirildiği anlamına gelir.
Yasada yapılan yeni düzenleme ile asgari 10 kişi çalıştıran işletmelerin teşvikten faydalanmasının öngörülmesi bölge adına en hafif tabiriyle ürkütücü bir harekettir. Zira 2008 sonunda kaldırılması planlanan teşvik uygulaması ile sektörel ve bölgesel yeni ticari planlamaların da önü kesilmiş olacak.
Sözkonusu kanundan yararlanan işletmelerde teşvik uygulaması ile işçi pirim maliyeti ortalama 300 YTL'nin yarısına düştü. Kalanı Hazine tarafından karşılandı. Bu tutar, 2008 Ocak ayı itibarı ile 42 trilyon civarında gerçekleşti. Bu nedenle teşvik yasası bölgemizde gerek istihdam, gerekse işveren yönünden hayati derecede önem taşıyor. Yılsonu itibariyle bu uygulamanın kaldırılmasının planlanması, ağır ve büyük sanayi teşekküllerinin son derece sınırlı olduğu Trabzon'a en büyük darbe olur.
Dahası, bu avantajın ortadan kaldırılması, sektörel ve bölgesel desteğin yok sayılması, Trabzon'da üretime dönük bütün hamlelerin önünü doğrudan kesmek anlamına da gelir.
Doğu illerinde bile, Doğu Karadeniz'den daha fazla endüstri kuruluşu vardır. Organize Sanayisi dahi tam anlamıyla organize olamamış, genişleyip büyüme hedefiyle kurulmuş firmaları ya dışa açılamayıp olduğu yerde kalmış ya da kepenk kapatmış bir şehirden söz ediyoruz. Böyle bir ekonomi bölgesinde devletin kurtarıcı gibi ortaya koyduğu teşvik uygulaması, son yıllarda rekor düzeyde iflas ve kapatma riski ile karşı karşıya kalan Trabzon için can simidi gibi olmuştur. Ve devam ettirilmesi hem Trabzon, hem bölge, hem ülke adına önemli olacaktır.
Bu tasarrufun sürdürülmesi, hem bölge esnafının ve küçük sanayicisinin yaşaması, hem yeni işyerlerinin açılması, hem de istihdamı besleyip üretime yönlendirici bir hamle anlamına gelecektir.
Aksi halde, teşvik içinde en yaygın madde olan '10 kişi istihdam eden işyerlerinde çalışan personelin SSK primlerinin yarısının devlet tarafından ödenmesi' uygulamasının kaldırılması ile hem işyerleri büyük bir denge ve güç kaybı yaşayacak, hem de çalışan işçileri büyük bir korku kaplayacaktır.
Teşvik disiplininin kaldırılması, dengeleri pamuk ipliğine bağlı Karadeniz ekonomisine vurulabilecek en ağır darbedir. Trabzon'da çok sayıda genç girişimci, yatırımcı ve işveren vardır. Teşvik'in kalkacağı konuşulmaya başladıktan sonra ihracatta azalma, Uzakdoğu ve BDT bazlı ithalatta artış olduğunu gözlemliyoruz. İşten çıkarmalar da yavaş yavaş başladı. Ürününün karşılığını yeterince alamayan, yeni şeyler üretebilecek endüstrisi olmayan, toprağı da engebeli ve aşırı değerli olduğu için yeni ürünlere yönelemeyen bir bölgeden söz ediyoruz. Burada teşvik uygulamasından en fazla yararlanan küçük esnafın ve yeni müteşebbisin önünün kesilmesi, Trabzon'un 2001 öncesi gibi ekonomik anlamda yeniden ateşe atılması anlamına gelecektir.
Trabzon Genç İşadamları Derneği olarak konfederasyonumuzun da olur ve desteği ile Trabzon'a yönelik teşvik uygulamasının bir ayrıcalık ve iltimas değil, bir hak ve istihkak olarak 2009 yılında yeniden tescil ve teslimini bekliyoruz.
Dernek olarak, üyemiz olsun ya da olmasın; yeni şirketler kurup, büyümeyi hedefleyen bütün genç arkadaşlarımızın da önünün açılması anlamında teşvik desteğinin kaldırılmasını değil, aksine itici bir güç şeklinde mutlaka yenilenmesini, tazelenmesini zorunluluk addediyoruz. Buna sektörel ve bölgesel katkıların da eklenmesi gerektiğine inanıyoruz.
Ayrıca sözkonusu engellemenin yatırımcımızın ufkunu daraltıp şevk ve cesaretini kıracağı gerçeği ışığında, bu tehlikenin şehrimizi ekonomik anlamda uçurumun eşiğine getireceğinin de mutlaka dikkate alınması gerektiğini vurgulamak isteriz.
Bu noktada; Trabzon Genç İşadamları Yönetimi olarak, oybirliği ile benimsediğimiz bir kanaat olmak kaydıyla, TTSO'nun teşvik yasasının devam etmesi yönünde başlattığı çalışmaları takdirle karşıladığımızı belirtir, bu alandaki girişimleri de sonuna kadar destekleyeceğimizi beyan ederiz.”