Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğü, Bakan Prof. Dr. Veysel Eroğlu’nun talimatıyla yürüttüğü halkalama çalışmalarıyla kuşları takibe alıyor.

Rize Ardeşen’de geçtiğimiz yıl Kasım ayında yapılan Atmaca Halkalama ve Salım Şenliğinde halkalanan atmaca bu yılın Ekim ayında aynı mevkide yeniden görüldü.

Doğan ve Atmaca familyasında bulunan yırtıcı kuş türleri bölge insanı tarafından “Atmaca Sezonu” olarak tabir edilen, Ağustos/Kasım tarihleri arasında kısa süreli bir şekilde alıkonularak daha sonra yeniden tabiata salınıyor.  Atalardan Doğu Karadeniz halkına miras kalan ve uzun yıllardır bu coğrafyada yapılan atmacacılığın kökeni çok eskilere dayanıyor  ve günümüzde halen bir gelenek olarak yaşatılıyor. 

Atmaca avcılığı sezonunun sona ermesiyle birlikte; DKMP 12. Bölge Müdürlüğü ile Atmacacılık Derneklerinin ortak çalışmasıyla her yıl Kasım ayında farklı İlçelerde, “Atmaca Halkalama ve Salım Şenliği”  gerçekleştiriliyor.

Geçtiğimiz yıl düzenlenen Atmaca Halkalama ve Salım programında Rize/Ardeşen ilçesinde “BA-025-69” halka numarasıyla halkalanarak tabiata salınan atmacalardan biri, atmacacılık yapan bir vatandaş tarafından tekrar yakalanarak DKMP Rize Şube Müdürlüğüne teslim edildi.

Ekiplerce atmacanın halkasının incelenmesi neticesinde geçtiğimiz yıl Rize Şube Müdürlüğünce halkalanan atmaca olduğu tespit edildi. Atmaca, genel muayenesinin yapılmasının ardından atmaca yeniden tabiata salındı.

Atmacaların göç güzergahları ve halkalama çalışmaları hakkında bilgi veren Genel Müdür Nurettin Taş; “Atmacalar, Ağustos-Kasım ayları arasında Türkiye’de Doğu Karadeniz ve Marmara bölgeleri üzerinden girip Akdeniz’den geçerek Güney Afrika'ya sıcak bölgelere iner ve Nisan-Haziran ayları arasında tekrar Güneyden Kuzeye doğru göç eden kuşlardandır. Rize’de halkalanan atmacanın göç için yeniden Rize’yi kullanması, göç yollarının incelenmesi bakımından oldukça önemli. Halkalama, 100 yıldan fazla bir süredir uygulanmakta olan bir yöntem" dedi.

2011 yılında DKMP Genel Müdürlüğü koordinasyonunda yürütülmeye başlayan halkalama çalışmaları Bakanlıkca 2014 yılında çıkarılan yönerge doğrultusunda belli standartlarda gerçekleşiyor. Konusunda uzman akademisyenler ve STK’larla belli standartlarda gerçekleştirilen halkalama ile kuşların güvenliğini tehdit edecek çalışmaların önüne geçilmesinin hedeflendiğini ifade eden Taş; “Bu çalışmalarda takılan halkaların üzerinde kuşun halkalandığı ülkenin adı ve özgün bir numara yer alıyor. Halkalama, kuşların yön bulma yetenekleri ile ilgili çalışmalarda ve göç araştırmalarında geniş bir yer tutuyor. Halkalanan ve tekrar yakalanan bireyler sayesinde yakalanan kuşların tür, yaş, cinsiyet tayininin yanı sıra ağırlık gibi ölçümleri yapılarak konaklama ekolojisi, göç stratejisi araştırmaları yapmak mümkün oluyor. Türlerin üreme, kışlama ve konaklama alanlarına bağlılıkları/dönme başarıları ile ilgili bilgiler, kuşların göç yollarında kritik öneme sahip alanların korunmasında bilimsel altyapıyı oluşturuyor” diye konuştu.